Dieta to termin, który nie jest nikomu obcy. Jednak gdy słyszymy to słowo to mamy w głowie obraz samych warzyw i często niedobrych dla nas potraw. Jest to termin szeroko rozumiany a właściwa definicja brzmi:
„Dieta – specjalny sposób żywienia, uwzględniający ilość i jakość spożywanych pokarmów. Dieta ma na celu dostarczenie niezbędnych składników pokarmowych z jednoczesnym dostosowaniem ich podaży do możliwości trawienia, wchłaniania i metabolizowania.”
Dieta- tylko warzywa ? Jakie są rodzaje diet ? Jaka dieta jest najlepsza ?
Dieta często kojarzy się ludziom z warzywami, suchym ryżem, chudym mięsem, nieprzyprawionymi potrawami- czymś niesmacznym. Oczywiście jest to pojęcie mylne. Dobrze dobrana dieta sprawi nam przyjemność z każdego posiłku. Najlepsza dieta to taka, na której nie odczuwamy, że na niej jesteśmy. Dieta, makro-mikroskładniki, zapotrzebowanie kaloryczne oraz inne preferencje powinny być dostosowane do każdego indywidualnie. Jest też ogólne pojęcie, że najlepsza dieta to różnorodna dieta.
Przyjęte są 4 rodzaje diet:
• naturalna– to taka dieta, którą spożywamy na co dzień-podstawowa
• alternatywna– świadomy wybór/rezygnacja z danych potraw/składników np. wegetarianizm (rezygnacja z spożywania mięsa)
• lecznicza– dostosowana ilość składników/substancji odżywczych odpowiednia dla naszego ciała w związku ze stanem naszego zdrowia.
• doświadczalna– dieta skomponowana w celu badań naukowych.
Co w takim razie można jeść na diecie a czego lepiej się wystrzegać ?
Odpowiedź jest prosta… wszystko. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że ktoś jest na diecie a ktoś inny nie. Tak naprawdę to każdy jest na diecie, tylko pytanie czy na zdrowej czy nie. Czy dostarczamy do naszego ciała zdrowe i pełnowartościowe posiłki czy „puste kalorie”. W całej tej regule możemy wyróżnić dwie rzeczy: zapotrzebowanie kaloryczne (ilość kalorii, które muszą być dostarczone do organizmu, aby mógł on normalnie funkcjonować oraz by zachować prawidłową wagę ciała) i produkty jakie wybieramy czyt. mikro i makroskładniki-aspekt zdrowotny. Wiele osób myśli, że np. nie wolno zjeść żadnych słodyczy na diecie lub nie wolno do obiadu dodać sosu. Jest to oczywiście nieprawdą, każdy z nas ma określone zapotrzebowanie kaloryczne na dany dzień, jeśli nie przekroczymy naszego dziennego zapotrzebowania to nie ma znaczenia co włożymy na talerz. Przykładowo możemy cały dzień jest produkty typu fast-food i nie przytyjemy, jeśli nie przekroczymy naszego zapotrzebowania kalorycznego. Oczywiście tutaj wchodzi aspekt zdrowotny, jedzenie tego typu produktów nie jest za zdrowe. Trzeba jednak pamiętać, że nie substancja jest trująca/niezdrowa, lecz jej dawka.
Jak obliczyć swoje dzienne zapotrzebowanie kaloryczne ?
Na wstępie trzeba zwrócić uwagę na kilka ważnych rzeczy, które wchodzą w skład zapotrzebowania kalorycznego. Jest to m.in. wiek, płeć, masa ciała, wzrost oraz genetyka, która rządzi się swoimi prawami i niestety nie jest ona sprawiedliwa dla każdego. To nie znaczy, że każdy nie może zrobić świetnej formy czy zdrowo żyć. Podstawową przemianę materii stanowi ilość kalorii, którą organizm potrzebuje, aby mógł prawidłowo funkcjonować oraz podtrzymać funkcje życiowe. Dodać trzeba, że w skład całkowitej przemiany materii wchodzi również aktywność fizyczna, tryb życia np. praca siedząca. Każda czynność jaką wykonujemy wiąże się z spalaniem kalorii, więc trzeba to uwzględnić i dodać, bądź odjąć od naszego dziennego zapotrzebowania. Nigdy jednak nie idzie określić jednoznacznie swojego zapotrzebowania co do kcal – zawsze są małe odchylenia. Ciężko jest na początku to wszystko pojąć i co ważne wiedzieć czy dobrze to robimy. Na pomoc przychodzi nam coś takiego jak kalkulator zapotrzebowania kalorycznego online. Warto jednak porównać nasze wyniki i skonsultować się z osobą predysponowaną do tego – dietetykiem.
Jak zacząć wprowadzać zdrowe nawyki żywieniowe ?
Zdrowe nawyki żywieniowe powinniśmy wprowadzać stopniowo do naszego dnia co dziennego. Drastyczne zmiany w odżywianiu nie poskutkują niczym dobrym a wręcz przeciwnie szybko zrezygnujemy z tego. Złe nawyki żywieniowe mogą wprowadzić nas również w przeróżne choroby takie jak anoreksja, bulimia, cukrzyca etc. Ważne jest, abyśmy wprowadzali małe zmiany do naszego odżywiania każdego dnia, czuli się przy tym dobrze i robili to z głową czyt. dotychczas jadłeś tabliczkę czekolady dziennie, jedzą ją dalej, ale ucinaj kilka kostek dziennie, stopniowo, systematycznie, nie rezygnuj z ulubionych przekąsek, słodkości czy potraw, wliczaj je do swojego zapotrzebowania kalorycznego, zamieniaj mniej zdrowe składniki na zdrowe np. słodź herbatę miodem zamiast cukrem, ogranicz słodzone napoje, ogranicz mocno przetworzone produkty na produkty pochodzenia bardziej naturalnego/bio, spożywaj więcej warzyw i owoców.
Pamiętaj !
• najlepsza dieta to różnorodna dieta
• liczy się zapotrzebowanie kaloryczne, nie ma złych produktów, liczy się dawka
• pamiętaj o mikroelementach w diecie- warzywa, owoce !
• najlepsza dieta to taka, na której potrafisz się utrzymać
• nie rezygnuj z ulubionych przekąsek